Welke camera moet ik kopen?

Als je van plan bent om een (nieuwe) digitale camera te gaan kopen en je gaat op het internet rondkijken, dan raak je al gauw de weg kwijt door het enorme aanbod. Er zijn veel cameramerken en de bekenste zijn Nikon, Canon, Sony, Panasonic, Olympus. Er zijn er meer maar vaak kom je bij deze uit. Iedere fabrikant heeft een groot aanbod van soorten en modellen voor beginnende- semi- en professionele fotografen. Voor de starter kan het lastig zijn om een keuze te maken uit range van instapmodellen en systemen. Regelmatig krijg ik dan ook de vraag om advies te geven over welke camera moet worden gekocht in de verwachting dat ik alle types wel zal kennen. Allemaal ken ik ze niet maar van veel camera's weet ik wel iets af omdat ik tijdens mijn cursussen allerlei soorten op tafel krijg. Met mijn advies probeer ik dan om de belangrijkste licht te werpen op de verschillende eigenschappen en helder te maken waar je als aspirant koper op kan letten. Met dit artikel ga ik je een stukje op weg helpen.

Bereid je voor en maak een wensenlijstje 

Je kunt natuurlijk naar een winkel gaan en je door de verkoper laten adviseren of op het internet alle cameratypes langslopen en de technische specificaties doorlezen. Wat slimmer is, is om ter voorbereiding eerst voor jezelf een lijstje te maken met wensen en verwachtingen waaraan je toekomstige camera zou moeten voldoen. Hieronder staan wat mij betreft de belangrijkste opgesomd.

• Wat wil je met de camera gaan doen (ja natuurlijk foto's maken) maar hier bedoel ik dan specifiek mee of je er bijvoorbeeld mee op reis wilt, in dat geval is gewicht en omvang van de camera belangrijk. Of ben je van plan om (in de toekomst) met verschillende objectieven te gaan werken of wil je dat juist niet omdat je geen zin hebt om met al die objectieven gaan sjouwen.
• Zoek je een instapmodel of wil je mischien al een wat meer in de richting van een geavanceerder model.
• Je hebt iets gelezen over de spiegelreflexcamera of een systeem-, compact,- of bridgecamera, maar wat zijn de verschillen eingenlijk?
• Hoeveel megepixels moet de beeldsensor hebben (lees hierover verderop).
• Wil je een cropcamera of ga je voor een full-frame (leer hierover verderop).
• En natuurlijk niet onbelangrijk is de vraag wat je eraan wilt uitgeven. Je zult gauw merken dat fotograferen een dure hobby kan zijn en dat de "sky the limit" is.
• En iets waar je misschien niet meteen aan denkt is het bedieningsgemak. Er zit veel techniek in camera's die je via knoppen, het display of het touch screen kunt bedienen en daarom is bedieningsgemak  belangrijk. Natuurlijk worden jij en je camera de beste vrienden als je veel met mekaar op stap gaat en je veel uitprobeert maar voor al al de bediening gemakkelijk gaat. 

Door over deze punten van tevoren na te denken kun je in de winkel goed duidelijk te maken wat je wilt. Er zijn grofweg vier type camera die op dit moment het meest worden aangeboden.

Spiegelreflexcamera

Dit is meest bekende. Een spiegelreflexcamera is een camera waarvan je het objectief kunt verwisselen. De camera heeft altijd een zoeker waarmee je via een spiegelsysteem in de camera door het objectief kijkt. Je bekijkt je onderwerp dus rechtstreeks door het objectief. Soms koop je alleen de body en kies je apart een objectief. Er worden ook zogenaamde kitsets aangeboden. Dat is een complete set bestaande uit een body en meestal twee objectieven (bijvoorbeeld een 18-55mm en 55-105m). De objectieven zijn over het algemeen niet van een bijster goede kwaliteit maar als instapset is het prima. Voor een spiegelreflexcamera zijn tal van extra attributen te koop, zoals extra objectieven,  flitsers of extra accu's. Zo stel je zelf je ideale camera samen. Een belangrijke eigenschap van een spiegelreflexcamera is dus dat je door de lens naar je onderwerp kijkt. Het licht komt binnen door de lens, kaatst via een spiegel naar boven en gaat dan door een zogenoemd pentaprisma waardoor je door de zoeker een rechtopstaand beeld ziet. Wanneer je op de ontspanknop drukt, klapt de spiegel naar boven en opent de sluiter. Zo komt het beeld gedurende de vastgestelde belichtingstijd op de beeldsensor.

Een spiegelreflexcamera is een camera met tal van mogelijkheden om allerlei soorten fotogafie mee te doen. Voor alle situalities is wel een objectief te koop en dat biedt veel voordelen. Een nadeel zou het gewicht en de omvang van de camera kunnen zijn. Over het algemeen zijn spiegelreflexcamera's wat robuster en zwaarder wat komt door het spiegelhuis en natuurlijk ook het objectief. Een voordeel van meerdere objectieven kan ook een nadeel zijn. Ga je op stap om te fotograferen dan betekent dat ook dat je met meer spullen loopt te sjouwen. Bij de keuze voor een spiegelreflexcamera is het belangrijk om dat in je overweging mee te nemen.

Systeemcamera

De systeemcamera wint aan populariteit vanwege zijn omvang en gewicht ten opzichte van de spiegelreflexcamera. Het is een camera waarvan je ook het objectief kunt verwisselen. Een belangrijke eigenschap van een systeemcamera is dat er geen spiegelsysteem in zit. Dat maakt 'm een stuk lichter en de meeste types zijn daardoor ook minder robuust. De systeemcamera doet zeker niet onder aan de spiegelreflexcamera en net als bij een spiegelreflexcamera koop je body en voeg je er allerlei attributen aan toe. Je kunt dus ook allerlei extra objectieven aanschaffen die passen bij jouw fotografie. Uiteraard kun je ook complete sets kopen. De keuze in objectieven is overigens wel beperkter dan voor de spiegelreflexcamera maar er blijven hoe dan ook genoeg opties over. De technische werking van een systeemcamera is anders als bij de spiegelreflexcamera. Bij het systeem zonder spiegel valt het licht direct op de sensor. De elektronische zoeker of het scherm op de achterkant laat direct het beeld zien dat door de sensor is geregistreerd. De keuze voor een systeemcamera wordt vaak gemaakt vanwege het gewicht en omvang waardoor het comformtabeler is om er mee op pad te gaan. Dat is een voordeel maar daar staat tegenover dat de objectieven van een systeemcamera verhoudingsgewijs groot kunnen zijn tov de body en dat geldt vooral voor telezoom objectieven. Dat geeft dan een rare verhouding met de kleine camera body. Bovendien kan dit onbalans veroorzaken in geval van een flink objectief. Een grotere body zorgt in dat opzicht voor meer balans en stabiliteit. Soms zitten er op een systeemcamera niet veel knoppen. De functies worden dan via het display bediend. Op zich is dat heel handig maar het gaat soms ook wel ten koste van het gebruikersgemak. 

Compactcamera 

De compactcamera is een kleine handzaam apparaat (compact) met een vast objectief. Het wordt ook wel een alles-in-één oplossing genoemd. Deze camera's hebben ook veel functies en mogelijkheden. De meeste modellen zijn klein en licht en dus gemakkelijk mee te nemen. Hij past makkelijk in je zak of in een tas. Veel fotografen werken om die reden met dit type camera. De compactcamera heeft vaak een groothoek en een flink zoombereik in één lens en er op de meeste modellen zit geen zoeker. Je kijkt dan via het display naar je onderwerp. Dat kan een nadeel zijn wanneer de zon in je scherm schijnt waardoor het moelijker is om je onderwerp goed te zien. Ook de functies van je camera bedien je via het display. In het gebruik is dat best even wennen wanneer je een compositie maakt en je wilt gelijkertijd een instelling aanpassen. Je hebt dan weinig houvast aan de body. Een compactcamera is natuurlijk heel handig als je niet van plan bent om met extra objectieven te gaan werken. Hij is ook ideaal voor op reis en je kunt er onopvallend mee fotograferen omdat 'ie lekker klein en handzaam is. Met een compactcamera kun je kwalitatief hele mooie foto's maken.  

Bridgecamera

De bridgecamera zit tussen de spiegelreflexcamera en de compactcamera in. Deze camera’s hebben een vast objectief met groothoek en vaak een flink zoombereik. En dat is (net als bij de compactcamera) een voordeel als je niet met allerlei verschillende objectieven wilt sjouwen. Wat bij een bridgecamera wel meteen opvalt is het formaat. Ze zijn meestal een stuk groter dan de compactcamera wat fijn is omdat je wat in je handen hebt. Op de bridgecamera vind je een zoeker om mee naar je onderwerp te kijken. En vaak gaat de bediening via het display maar op sommige modellen zitten de belangrijkste functies ook onder knoppen zodat die gemakkelijk te bedienen zijn. Ook dit type camera kun je zien als een alles-in-één oplossing. Doordat de bridgecamera een kleine beeldsensor heeft levert dit een hoge optische zoom op, wat fijn is als je veel met de zoom werkt, bijvoorbeeld voor natuur of vogelfotografie. Deze camera is een prima alternatief voor een spiegelreflexcamera.

Megapixels

Belangrijk bij de keuze van een digitale camera is het aantal megapixels. Dit kan per camera heel erg uiteenlopen. Voor een heldere en dynamische beeldkwaliteit is een flink aantal megapixels (MP's) van de beeldsensor van belang. Hoe meer megapixels (bijv minimaal 12 mp's) de sensor heeft hoe beter de beeldkwaliteit van je foto's is. Veel type camera's hebben al snel 18 of meer megapixels.

Beeldsensor

De beeldsensor is het hart van je camera. Het beeld wordt erop gevormd en zoals hiervoor beschreven is het aantal megapixels van de sensor heel belangrijk voor de beeldkwaliteit maar ook de snelheid waarmee beelden worden weggeschreven (het aantal foto's dat je snel achter elkaar kunt maken). Daarnaast is de grootte van de beeldsensor belangrijk omdat het een betere beeldkwaliteit oplevert. Vandaar dat bij de aanschaf van een camera het belangrijk is om met de grootte van een sensor rekening te houden.

De meest gangbare beeldsensoren worden hierna in het kort beschreven.

Full-frame (36mm bij 24mm)

Full-frame sensor is een sensor met het formaat van het vroegere kleinbeeld fotorolletje (36x24mm). Dit type sensor zorgt voor een scherpe en heldere beeldkwaliteit. Door het grote aantal megapixels van de sensor is de kans op ruis minder bij fotografie met weinig licht met een hogere iso. En het beeldoppervlak van de full-frame sensor is groter wat bijvoorbeeld voor landschapsfotografie een voordeel is (geen beeldverlies). Een full-frame sensor zit in een camera die niet alleen duurder is maar ook groter (en dus zwaarder). 

APS-C (23,6 mm bij 15,8 mm)

In de meest gangbare camera-modellen zit een zogenaamde APS-C sensor*. En camera's met zo'n sensor noemen we ook wel crop-camera's. Dit type sensor is kleiner dan een full-frame sensor. Met croppen wordt bedoeld dat het beeld wat wordt ingezoomd (gecropt). We spreken dan van een cropfactor (bijvoorbeeld 1.5 of 1.6 voor camera's met een APS-C sensor). Je hebt hierdoor iets minder beeld. De APS-C sensoren hebben een hoge beeldkwaliteit en meestal ook flink wat megapixels. Het voordeel van een kleinere sensor is dat de camera ook wat kleiner is (en dus lichter). Prijstechnisch zijn camera's met een APS-C sensor voordeliger dan de full-frame. Dit type sensor zit in de spiegelreflexcamera maar ook in systeemcamera's en soms ook in compactcamera's.

*Er bestaat ook nog een APS-H sensor (28.7mm by 19mm) en zitten nog in oudere type camera's. In de huidige modellen kom je 'm niet meer tegen.

Four Thirds (17.3mm by 13mm)

Dit type sensor is ongeveer een kwart van de grootte van een full-frame sensor, dus een stuk kleiner. Je komt ze vaak tegen in systeemcamera's. Het voordeel van deze kleine sensor is dat de camera lekker klein en compact is. Ook bij deze sensoren speelt de cropfactor een rol en die is vaak 2 of meer.

1 Inch (9 x 12mm)

Deze sensoren worden vaak gebruikt in compact camera's. Het is ook wel de grootste sensor onder de kleine sensoren (nog kleinere sensoren zijn 1/1,7 inch (7,6 mm bij 5,7 mm) en 1/2,5 inch (5,76 mm bij 4,29 mm). Dit type sensor is klein genoeg om in de kleine camera's te passen. De cropfactor bij deze sensoren is vaak ook meer dan 2.

(bron: Consumentenbond)

Welke camera gaat het worden? 

Deze vraag is dus niet zomaar even te beantwoorden. Veel hangt af van je persoonlijke wensen en niet onbelangrijk hoeveel geld je er aan wilt uitgeven. Voordat je een camera gaat aanschaffen neem dan even de tijd om over dit soort zaken na te denken en wat voorwerk te doen. Als je een camera aanschaft die niet bij jouw manier van fotograferen past dan is dat niet alleen zonde van de dure aanschaf maar het kan ook frustratie opleveren en het plezier van fotograferen misschien wel wegnemen.

Heb je over dit onderwerp vragen of wil je meer leren over de basistechnieken van fotograferen, volg dan de basiscursus fotograferen, waar we ook de belangrijkste instellingen, functies en knoppen van jouw camera uitvoering behandelen. Uiteraard mag je mij ook altijd een vraag stellen. Klik dan hier.